δουλεύει η μηχανή για ν’ αποπληρώνει τα χρέη στους διεθνείς τοκογλύφους. Η καθυστέρηση δεν έχει να κάνει με την πειθαρχία του ελληνικού συστήματος, που ψήφισε και πάλι ό,τι του ζητήθηκε από την τρόικα, αλλά με τις διαμάχες ανάμεσα στο ΔΝΤ και την ΕΕ, ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Γερμανία. Από την άποψη αυτή, το ελληνικό πρόβλημα, η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, που υποτίθεται ότι αποτελεί το αντικείμενο του καυγά, δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου. Οι αμερικάνοι ιμπεριαλιστές θέλουν να πλήξουν τους γερμανούς και χρησιμοποιούν το ΔΝΤ, που έχει εγκατασταθεί στην Ευρωζώνη, σαν πολιορκητικό κριό. Το ελληνικό πρόβλημα προσφέρεται, αφού είναι αυτό που απασχολεί από κοινού ΕΕ και ΔΝΤ.
Στα καλά λόγια που ειπώθηκαν από τη Μέρκελ, τον Σόιμπλε, τον Ολάντ, τον Γιούνκερ και τον υπόλοιπο ευρωενωσίτικο εσμό δε θα τα σχολιάσουμε, βέβαια. Υπήρχε περίπτωση να ειπωθεί κάτι διαφορετικό, μετά την ψήφιση του πολυνομοσχέδιου-εφιάλτης; Η δόση δεν εκταμιεύτηκε (για τους λόγους που προαναφέραμε ακόμα), όμως στο ad hoc ανακοινωθέν του Eurogroup γίνεται λόγος για απόφαση στις 20 Νοέμβρη. Και για να μην υπάρξει καμιά χαλάρωση, στο ίδιο ανακοινωθέν τονίζεται ότι υπάρχουν μερικές ακόμη προκαταρκτικές ενέργειες που πρέπει να γίνουν από μεριάς ελληνικής κυβέρνησης.
Σκληρός ανταγωνισμός
Οταν το Spiegel κυκλοφορεί με ονειδιστικό για τις ΗΠΑ εξώφυλλο και τίτλο «Ο αμερικανός ασθενής», μπορούμε να καταλάβουμε ότι λίγες μέρες μετά την επανεκλογή Ομπάμα έχουν βγει τα μαχαίρια. Κι αυτό φάνηκε καθαρά από τη σύγκρουση της Λαγκάρντ με τον Σόιμπλε και τον Γιούνκερ. Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά τη συνεδρίαση του Eurogroup ο Γιούνκερ ανακοίνωσε ότι η μείωση-στόχος του ελληνικού κρατικού χρέους στο 120% του ΑΕΠ μετατίθεται από το 2020 στο 2022, για να εκφράσει ανοιχτά τη διαφωνία της η Λαγκάρντ. «Κατά τη γνώμη μας η κατάλληλη ημερομηνία για τη μείωση του χρέους στο 120% είναι το 2020. Είναι ξεκάθαρο ότι έχουμε διαφορετικές απόψεις», δήλωσε.
Το ΔΝΤ ζητά να γίνει νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, ενώ οι ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές αντιτίθενται, γιατί πλέον θα πρέπει να «κουρευτεί» χρέος που κατέχουν οι χώρες του Eurogroup (πρωτίστως η Γερμανία), ο EFSF και η ΕΚΤ. Μια μέρα μετά τη δημόσια σύγκρουση Γιούνκερ-Λαγκάρντ δημόσια θέση πήρε και ο Σόιμπλε, δηλώνοντας ότι πρέπει να υπάρξει μετατόπιση στο 2022 του ορίζοντα για τη μείωση του ελληνικού χρέους στο 120%. Με κυνικότητα το γερμανικό Spiegel έγραψε: «Το Βερολίνο θέλει να εμποδίσει ένα νέο κούρεμα του χρέους, γιατί θα κόστιζε πολύ ακριβά στη Γερμανία, που μέχρι τώρα έχει χορηγήσει στην Ελλάδα δάνεια και εγγυήσεις ύψους 35,2 δισ. ευρώ. Επομένως, αν γινόταν ένα κούρεμα του ελληνικού χρέους της τάξης του 50%, η Γερμανία θα έχανε 17,5 δισ. ευρώ».
Εκείνο που πρέπει να σημειωθεί είναι πως ούτε το ΔΝΤ ούτε η ΕΕ μπορούν να υπολογίσουν πόσο θα είναι το ελληνικό χρέος το 2020. Οσο θέλουν το βγάζουν, αλλάζοντας τις παραδοχές που κάνουν για το πώς θα κινηθεί το ΑΕΠ και το έλλειμμα-πλεόνασμα του προϋπολογισμού από τώρα μέχρι το 2020. Για παράδειγμα, τον περασμένο Φλεβάρη, όταν έπρεπε να πάρουν μια απόφαση για το PSI και το Μνημόνιο-2, συμφώνησαν ότι το 2020 το ελληνικό χρέος θα είναι 120%.
Τώρα, το ΔΝΤ (όπως έγραψαν οι Financial Times) υποστηρίζει ότι το ελληνικό χρέος το 2020 θα είναι στο 150% του ΑΕΠ, ενώ η ΕΕ το κατεβάζει παρακάτω και εκτιμά ότι με την μετάθεση του ορόσημου κατά δύο χρόνια και κάποια μέτρα που θα ληφθούν, ο στόχος του 120% θα πιαστεί. Σε οχτώ-εννιά μήνες, βέβαια, δεν έγινε κάτι που να αλλάξει τα δεδομένα. Οι πολιτικές τους στοχεύσεις άλλαξαν και για να τις υπηρετήσουν αλλάζουν τα νούμερα. Οι Αμερικάνοι δε γουστάρουν καθόλου τη «γερμανοποίηση» της Ευρωζώνης και με όπλο το ΔΝΤ προσπαθούν να βάλουν τη Γερμανία να «πληρώσει» για τα χρέη της Ευρωζώνης. Πέρα οπό το ΔΝΤ, που έχει πλέον και έναν οιονεί θεσμικό ρόλο στην Ευρωζώνη, δουλειά έχουν πιάσει και μεγάλοι οίκοι του αμερικάνικου χρηματιστικού κεφάλαιου. «Βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους: Επιβεβλημένη Αναδιάρθρωση του Επίσημου Τομέα», είναι ο τίτλος έκθεσης που έδωσε στη δημοσιότητα η Goldman Sachs.
Βαθαίνει η κρίση στην Ευρωζώνη
Τι θα γίνει τελικά; Το πιθανότερο είναι να καταλήξουν σ’ ένα νέο συμβιβασμό, που θα είναι προσωρινός, όπως ήταν και όλοι οι προηγούμενοι. Οπως έχουμε σημειώσει και σε προηγούμενα φύλλα, όταν βρεθεί συμβιβασμός ανάμεσα στα δυο αντιμαχόμενα ιμπεριαλιστικά κέντρα, αυτός θα περιλαμβάνει και κάποια τεχνικά εργαλεία για τη διαχείριση του ελληνικού χρέους, γιατί όλοι θέλουν αυτό να είναι βιώσιμο, δηλαδή να μπορεί το ελληνικό κράτος, με σκληρές πολιτικές δημοσιονομικής λιτότητας και με ξεπούλημα περιουσιακών του στοιχείων, να πληρώνει τα τοκοχρεολύσια, τα οποία θα εξακολουθήσουν να παραμένουν εξοντωτικά και μετά την όποια νέα ρύθμιση. Η Γερμανία θα δώσει κάτι, για να πάρει περισσότερα. Αυτό δεν κάνει από την αρχή που ξέσπασε η κρίση; Ακόμη και τα ευρωομόλογα μπορεί να δώσει κάποια στιγμή, θα έχει πάρει ως αντάλλαγμα όμως τον πλήρη έλεγχο της Ευρωζώνης.
Το προκλητικό είναι πως η τεχνική διαχείρισης του ελληνικού χρέους ώστε να είναι βιώσιμο θα παρουσιαστεί σαν δώρο προς τον ελληνικό λαό. Ηδη, η «κίτρινη» Bild έγραψε πως η γερμανική κυβέρνηση είναι έτοιμη να προσφέρει στην Ελλάδα μια γιγαντιαία δόση ύψους άνω των 44 δισ. ευρώ, στην οποία θα συμπτυχθούν η τρέχουσα δόση των 31,3 δισ. και οι δυο επόμενες δόσεις των 5 δισ. και 8,3 δισ. ευρώ. Οι έως τώρα «τσιγκούνηδες» Γερμανοί ξαφνικά γίνονται «έξω καρδιά».
Δεν είναι τυχαίο που η αύξηση της αμερικάνικης πίεσης προς τη Γερμανία έρχεται σε μια στιγμή που η κρίση στην Ευρωζώνη βαθαίνει. Δεν είναι μόνο η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Κύπρος. Είναι η Ιταλία, το χρέος της οποίας εκτινάχτηκε για πρώτη φορά στα 2 τρισ. ευρώ, είναι η Γαλλία, όπου ο Ολάντ βλέπει τη δημοτικότητά του να κατρακυλά λόγω των αντιλαϊκών μέτρων που παίρνει, είναι τέλος η ίδια η Γερμανία, που πληρώνει την κρίση στα υπόλοιπα κράτη-μέλη, στα οποία κατευθύνεται το 60% των εξαγωγών της. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο δείκτης οικονομικού κλίματος στη Γερμανία (ZEW) έκανε μια θεαματική βουτιά το Νοέμβρη, κατρακυλώντας στις –15,7 μονάδες από –11,5 που ήταν τον Οκτώβρη, εκπλήσσοντας τους αναλυτές που ανέμεναν βελτίωσή του. Η κρίση χτυπά πάντα απρόβλεπτα, γιατί ο καπιταλισμός ως σύστημα, παρά την οργάνωση που έχουν τα μεγάλα μονοπώλιά του, εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από αναρχία στην παραγωγή.
Εφιάλτης διαρκείας
Ολα τα παραπάνω, όμως, δεν πρόκειται να φέρουν καμιά ανακούφιση στον ελληνικό λαό, που θα εξακολουθήσει να βιώνει έναν εφιάλτη διαρκείας, τον εφιάλτη της κινεζοποίησης. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι λόγος για νέα μέτρα γίνεται την επαύριο κιόλας των προηγούμενων, ενώ αποκαλύπτονται και οι αισχρές λαθροχειρίες που έκανε η συγκυβέρνηση στο Μεσοπρόθεσμο που ψηφίστηκε την προηγούμενη εβδομάδα.
Σύμφωνα με το προσχέδιο της τρόικας, που διέρρευσε από τις Βρυξέλλες, προβλέπονται «αδιευκρίνιστα μέτρα» ύψους 6,4 δισ. ευρώ, που κατανέμονται σε 2,6 δισ. για το 2015 και 3,8 δισ. για το 2016. Κι όμως, στο Μεσοπρόθεσμο τα μέτρα για το 2015 και το 2016 είναι 4,6 δισ. Μια διαφορά της τάξης του 1,8 δισ. ευρώ κάθε άλλο παρά αμελητέα ποσότητα είναι.
Και βέβαια, τα μέτρα που θα παρθούν θα είναι μεγαλύτερου ύψους, γιατί δεν πρόκειται να πιαστούν οι στόχοι ούτε του 2012 ούτε του 2013. Η ύφεση θα είναι φέτος βαθύτερη από το –6,5% που αναφέρεται στον προϋπολογισμό και το 2013 θα φτάσει και θα ξεπεράσει το –7%, έναντι –4,5% που «προβλέπουν» κυβέρνηση και τρόικα. Η μαύρη τρύπα που θα δημιουργηθεί θα καλυφθεί με νέα αντιλαϊκά μέτρα, όπως γίνεται και μέχρι τώρα.
